Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2008

Ο Ομπάμα και ο ρόλος της προσωπικότητας στην ιστορική εξέλιξη.

Πριν από ένα χρόνο λίγοι ήταν αυτοί, που επέτρεπαν στον εαυτό τους να ελπίζει ότι ο σχεδόν άγνωστος μαύρος γερουσιαστής θα μπορούσε να υπερνικήσει τις κατεστημένες δομές και νοοτροπίες μιας βαθιά συντηρητικής πολιτικο-οικονομικής οκταετίας.
Ακόμα λιγότεροι ήταν αυτοί, που πίστευαν ότι αυτός ο πολιτικός-Δαυΐδ με την σφεντόνα του συνθήματος για «αλλαγή» θα κατάφερνε να καταβάλλει τους πολιτικούς-Γολιάθ εντός και εκτός του κόμματός του.


Μπορεί στατιστικά στην ιστορία των ΗΠΑ οι Δημοκρατικοί πρόεδροι να διαδέχονται τους Ρεπουμπλικανούς και αντιστρόφως, όμως η οικογένεια Κλίντον φαινόταν αρχικά η καταλληλότερη για να αναλάβει την σκυτάλη από την οικογένεια Μπους.
Αυτό που δεν είχαν εγκαίρως αντιληφθεί οι περισσότεροι από τους πολιτικούς αναλυτές, ακόμη και οι περισσότεροι από τους ανά τον κόσμο συναδέλφους του ήταν ότι οι αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες, που διαμορφώνονταν σταδιακά τα τελευταία χρόνια, δεν θα επέτρεπαν μια σκυταλοδρομία για αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο.
Θα επέβαλλαν ένα άλμα επί κοντώ.


Το πρώτο θύμα της αδυναμίας να αφουγκρασθεί τα μηνύματα των καιρών και να ενσαρκώσει τα θελήματα της Αμερικανικής κοινωνίας ήταν η Χίλαρυ, που ξεκίνησε ως φαβορί και δεν κατάφερε να τερματίσει σε μια κούρσα, που άρχισε ως σύντομος περίπατος και κατέληξε ως ταινία θρίλερ μεγάλου μήκους.


Τραγική φιγούρα όμως αναδείχθηκε ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλος κ. Μακέυν, που σύρθηκε σε μια ήττα ιστορικών διαστάσεων.
Η περίπτωσή του προσφέρεται για ακαδημαϊκή χρήση ως παράδειγμα του πώς οι ιστορικές συνθήκες μπορούν να συντρίψουν ανελέητα μια πολιτική προσωπικότητα, που δεν καταφέρνει να τις αντιληφθεί και να τις εκφράσει σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.


Από την άλλη ο Μπάρακ Ομπάμα είναι ακριβώς κλασικό παράδειγμα μιας προσωπικότητας, που ενσαρκώνει τις αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες της συγκεκριμένης χρονικής συγκυρίας, καταφέρνει να τις εκφράσει, ανατροφοδοτείται από αυτές και αποκτά τελικά την δυνατότητα να παρέμβει στις κυρίαρχες αντιθέσεις και σε αυτή τη φάση να δώσει τουλάχιστον την γενική εντύπωση, ότι μπορεί να εφαρμόσει πολιτικές προοδευτικής επίλυσής τους.
Αυτή ακριβώς η λειτουργική παρέμβαση του Ομπάμα με τους λόγους και τις προτάσεις του σε μια σειρά από κύριες και δευτερεύουσες αντιθέσεις της Αμερικανικής κοινωνίας είναι αυτό που απλοϊκά διάφοροι δημοσιογράφοι και αναλυτές περιγράφουν ως γέφυρες του Ομπάμα στα χάσματα μεταξύ μαύρων και λευκών, πλούσιων και φτωχών κ.λ.π.


Εξ αιτίας της παγκοσμιότητας των οικονομικοπολιτικών αλληλεπιδράσεων οι αναχρονιστικές πολιτικές του απερχόμενου Προέδρου είχαν γεμίσει με αδιέξοδα τον πλανήτη βυθίζοντάς τον στην καλπάζουσα πλέον οικονομική ύφεση.
Για το λόγο αυτό η εκλογή του Ομπάμα απέκτησε αυτό το παγκόσμιο ενδιαφέρον και δημιούργησε τεράστιες προσδοκίες όχι μονάχα στις ΗΠΑ, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ανάλογα των προσδοκιών λοιπόν είναι τα ερωτηματικά, που τίθενται σχετικά με τις πραγματικές δυνατότητες του Ομπάμα να ανατρέψει την ζοφερή πραγματικότητα, που παραλαμβάνει στο διεθνές στερέωμα.


Για να απαντήσουμε στα επί μέρους ζητήματα σκόπιμο είναι να προσδιορίσουμε, πιο ακριβώς είναι το χάρισμα αυτού του πανθομολογούμενου χαρισματικού ηγέτη.
Το πραγματικό του χάρισμα κατά την άποψή μας είναι αυτό, που λίγο πολύ περιγράψαμε παραπάνω. Η ικανότητά του να αντιλαμβάνεται τις δυνάμεις και τις δυνατότητες των ιστορικών συνθηκών, τις τάσεις και τις ροπές των οικονομικών και κοινωνικών αντιθέσεων και να προγραμματίζει ανάλογα τη δράση του επιχειρώντας να βοηθήσει στην προοδευτική τους εξέλιξη προς όφελος της χώρας του και της πλειοψηφίας των συμπολιτών του.


Δεν είναι θαυματοποιός αλλά είναι σίγουρα ένας ευφυής συνομιλητής με την ιστορία.


Αυτή και μόνη η εκλογή του με τις ελπίδες και τις προσδοκίες που αναπτερώνει, αποτελεί μια πρώτη αναγκαία εκτόνωση των εκρηκτικών κοινωνικών αντιθέσεων, που συσσωρεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Η εκτόνωση όμως έχει πρόσκαιρα αποτελέσματα και δεν προσφέρει επαρκή λύση.
Αποτελεί ιστορική αναγκαιότητα για τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ να επιλύσει τα αδήριτα πολύπλευρα προβλήματα της αμερικανικής οικονομίας, που καθιστούν ούτως ή άλλως αδύνατη την διατήρηση του αμερικανικού imperium.


Θα πρέπει επομένως να θεωρείται βέβαιο ότι θα φροντίσει να περιορίσει τις στρατιωτικές δραστηριότητες των ΗΠΑ ανά τον πλανήτη. Όχι αναγκαστικά λόγω ιδεολογίας, αλλά διότι απλούστατα η οικονομική κατάσταση της Αμερικής το επιβάλλει.
Για τον ίδιο λόγο θα πρέπει να θεωρούνται απίθανες νέες στρατιωτικές επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας στο Ιράν, τη Συρία ή όπου αλλού.
Αντίθετα η συντήρηση ενός στοιχειώδους ηγετικού ρόλου της κατ’ όνομα μόνον υπερδύναμης το πιθανότερο είναι να επιδιωχθεί μέσω της ήπιας διπλωματίας και των πρωτοβουλιών διαλόγου και καλής θελήσεως.

Παρόμοια η λογική της πράσινης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής προστασίας θα αντικαταστήσει την απερχόμενη πετρελαϊκή μονομανία.
Και τούτο διότι τεράστια οικονομικά συμφέροντα και αντίστοιχα λόμπυ, καταπιεσμένα τα προηγούμενα χρόνια, πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση και προσφέρουν δυνατότητα ανάπτυξης πολυποίκιλων οικονομικών δραστηριοτήτων με διάχυση του παραχθησόμενου πλούτου σε ευρύτερα παραγωγικά στρώματα.
Αυτού του τύπου οι πολιτικές επιλογές του Ομπάμα εξηγούν τα μεγάλα ποσοστά, που απέσπασε όχι μόνο από τα χαμηλότερα στρώματα, αλλά και από τις πολύ υψηλές εισοδηματικά επαγγελματικές ομάδες.
Δόμηση κτιρίων στην κατεύθυνση εξοικονόμησης ενέργειας με παραγωγή και χρήση ανάλογων οικοδομικών υλικών , τεχνολογία και υλικά ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών ενέργειας, χημική και λοιπή βιομηχανία υλικών ανακυκλώσιμων ή εύκολα διασπώμενων, αντίστοιχη πανεπιστημιακή έρευνα και υπηρεσίες προώθησης της οικολογικής φιλοσοφίας και διαπαιδαγώγησης των μαζών στην κατεύθυνση ανάπτυξης οικολογικής συνείδησης είναι τομείς, που θα έχουν την τιμητική τους.
Τομείς στους οποίους οι δημοκρατικοί έχουν ήδη προετοιμάσει σημαντική υποδομή μέσω της παγκόσμιας δράσης του πρώην υποψηφίου κ. Κέρυ και σίγουρα θα αποτελέσουν σημείο επικοινωνίας του νέου Προέδρου με τις προοδευτικές δυνάμεις και προσωπικότητες του πλανήτη.
Εν πάση περιπτώσει ο νέος Πρόεδρος θα πρέπει να δράσει άμεσα σε ότι αφορά κυρίως την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας του διότι η τραγικότητα της κατάστασης δεν αφήνει περιθώρια για ολιγωρία.
Όσο εξ άλλου μεγαλύτερες είναι οι προσδοκίες, που έχει δημιουργήσει τόσο μικρότερη θα είναι η περίοδος χάριτος, που θα του προσφερθεί.

Ανεξάρτητα πάντως από το πόσο καθένας πιστεύει στη δυνατότητα του Ομπάμα να υλοποιήσει τις υποσχέσεις του, ένα είναι βέβαιο.
Κάποιοι πανηγύρισαν ξέφρενα. Κάποιοι, εξέφρασαν συγκρατημένη αισιοδοξία. Κάποιοι διετύπωσαν επιφυλάξεις.
Όλοι όμως οι ανεξαιρέτως οι απλοί πολίτες σ’ ολόκληρο τον κόσμο τουλάχιστον αναστέναξαν με ανακούφιση στο άκουσμα της εκλογής του γιατί κανείς δεν μπορούσε να αντέξει την ιδέα μιας ακόμη ρεπουμπικανικής τετραετίας.

Τώρα όσο για τους πρωτοκλασάτους απανταχού της οικουμένης, προφανώς κάποιοι χάρηκαν, κάποιοι πικράθηκαν.
Άπαντες πάντως, στο αμέσως επόμενο διάστημα θα εκλιπαρούν για μια ακρόαση και οι τυχερότεροι θα συνωθούνται στον προθάλαμο του γραφείου του.

Ευφυέστεροι θα αποδειχθούν όσοι ανεξαρτήτως συναισθημάτων καταφέρουν να αφομοιώσουν το μάθημα και ακολουθήσουν το παράδειγμά του στην διαχείριση των κατά τόπους συνθηκών.
Διότι ανάλογες ιστορικές συνθήκες επικρατούν παντού και κάθε επίδοξος ηγέτης έχει την ευκαιρία να αναδειχθεί σε Μακέυν ή Ομπάμα.
Ο νοών νοείτω διότι οι καιροί ου μενετοί…



Δεν υπάρχουν σχόλια: