ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η αξιοκρατία είναι έννοια σύμφυτη με την έννοια μιας δημοκρατικής κοινωνίας.
Πολύ περισσότερο με την έννοια ενός σύγχρονου δημοκρατικού κόμματος.
Την άποψη αυτή, στα λόγια τουλάχιστον, φαίνονται να την υιοθετούν τα κόμματα όλου του πολιτικού φάσματος, από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά.
Στην πράξη βέβαια το ζήτημα είναι περισσότερο περίπλοκο.
Δυστυχώς το γενικώς ποθούμενο παραμένει αγαθό εν ανεπαρκεία.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ακόμη και πρόσωπα ή πολιτικοί φορείς, των οποίων δεν μπορεί να αμφισβητηθούν οι καλές προθέσεις, υποστηρίζουν, υιοθετούν ή εφαρμόζουν απόψεις και πρακτικές, που στην πραγματικότητα καταλήγουν σε μάλλον αντίθετο αποτέλεσμα.
Το πράγμα γίνεται ιδιαίτερα ανησυχητικό όταν η θεμελιώδης αυτή δημοκρατική αρχή, παραγκωνίζεται με στόχο την εξυπηρέτηση δευτερευουσών πολιτικών σκοπιμοτήτων ή επικοινωνιακά δημοφιλών επιδιώξεων.
Τα παραδείγματα είναι αρκετά.
Χάριν της ανανέωσης της πολιτικής ζωής του τόπου επινοήθηκε η βαρύγδουπη θεωρία των σαραντάρηδων, που εξελίχθηκε σε ένα κωμικοτραγικό πογκρόμ αξιόμαχων στελεχών με μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης την ηλικία τους. Το αποτέλεσμα ήταν να αποστρατευθούν μαζικά έμπειρα και αξιόμαχα στελέχη και να προωθηθούν νεώτεροι αλλά άπειροι και αδαείς σε όλες τις βαθμίδες με αποκαρδιωτικά αποτελέσματα για τα κόμματα και τη χώρα.
Στην ίδια κατεύθυνση χάριν της ενθάρρυνσης της συμμετοχής των νέων και των γυναικών στους κομματικούς σχηματισμούς ή την τοπική αυτοδιοίκηση, επινοήθηκαν και εφαρμόσθηκαν ποσοστώσεις 30 ή 40%, που φαλκιδεύουν την βούληση των ψηφοφόρων, οι οποίοι άλλους ψηφίζουν και άλλους τελικά «τρώνε στη μάπα».
Είναι προφανές ότι τα κριτήρια αυτά είναι αντίθετα με την έννοια της αξιοκρατίας και αποπνέουν ένα ιδιότυπο ρατσισμό, αφού οδηγούν σε αποκλεισμούς όχι με βάση ειδικές αξιολογικές εκτιμήσεις αλλά με βάση αυθαίρετες γενικεύσεις, όπως είναι το φύλο και η ηλικία. Το χειρότερο δε είναι ότι στην πράξη ελάχιστα δικαίωσαν τους υποστηρικτές τους αφού συνήθως οδηγούν σε υποβάθμιση των ρόλων και των θεσμών.
Φοβούμαι πολύ ότι παρόμοια χαρακτηριστικά παρουσιάζει και η πρόσφατη πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Γ.Παπανδρέου για αποκλεισμό από το Πολιτικό Συμβούλιο του κόμματος όλων ανεξαιρέτως όσων διετέλεσαν υπουργοί.
Η ιδιότητα του υπουργού αυτή καθ’ εαυτή προφανώς δεν αποτελεί αντικοινωνική δραστηριότητα, η οποία θα πρέπει να εγγράφεται στο οιονεί ποινικό πολιτικό του μητρώο και να οδηγεί στην οιονεί στέρηση ενός πολιτικού του δικαιώματος, όπως αυτό της υποψηφιότητάς του στα καθοδηγητικά όργανα του κόμματός του.
Ασφαλώς κάποιοι διέπραξαν σφάλματα κατά την εκτέλεση των υπουργικών τους καθηκόντων. Κάποιοι δεν δικαίωσαν τις προσδοκίες των ψηφοφόρων. Κάποιοι απογοήτευσαν με τις πράξεις και τις παραλήψεις τους τον Ελληνικό λαό.
Αυτό όμως δεν νομιμοποιεί τον γενικευμένο αποκλεισμό.
Αν πέρα από αμέλειες και ανεπάρκειες υπάρχουν συγκεκριμένες σκόπιμες δραστηριότητες, επιζήμιες για τη χώρα και βλαπτικές για τη φυσιογνωμία του κόμματος, αυτές θα πρέπει να γνωστοποιηθούν και οι εντεύθεν ευθύνες και συνέπειες να εξατομικευθούν.
Στις υγιείς δημοκρατίες οι πολιτικοί οφείλουν και δικαιούνται να αποδίδονται με διαυγή τρόπο στην ελεύθερη κρίση επαρκώς ενημερωμένων πολιτών και να αξιολογούνται από ανοικτές ψηφοφορίες, απαλλαγμένες από οποιουδήποτε τύπου περιορισμούς.
Πολύ περισσότερο η αξιοκρατία, διαρκές ζητούμενο για την ελληνική κοινωνία, στα πολιτικά κόμματα τουλάχιστον θα πρέπει να προβάλλεται ως κατοχυρωμένο αγαθό.
Στην κατεύθυνση αυτή η προχωρημένη ηλικία ή η υπουργική θητεία θα πρέπει λογικά να αποτελούν τεκμήριο ωριμότητας, εμπειρίας, πολυετούς κοινωνικής προσφοράς.
Τεκμήριο βεβαιότατα μαχητό. Αλλά τεκμήριο, που αναμφισβήτητα μεταθέτει το βάρος της αποδείξεως στον ισχυριζόμενο τα αντίθετα.